Onlangs werd mij weer eens gevraagd wat hondengedragstherapie nou eigenlijk is. Meestal vertel ik dan dat gedragstherapie een proces is dat een beetje op koken lijkt. Een goed recept bestaat namelijk uit allerlei verschillende ingrediënten die, in de juiste samenstelling en hoeveelheden, zorgen voor een smakelijk eindresultaat. Een goede kok weet precies welke ingrediënten hij of zij moet gebruiken om het uiteindelijke gerecht optimaal te laten zijn.
Bij een gedragstherapie komen veel verschillende therapiemethoden om de hoek kijken. Als je die beschouwt als ingrediënten, kan het samengestelde “behandelrecept” de oplossing bieden voor probleemgedrag van honden. Daarbij moet u denken aan vormen van ongewenst gedrag zoals o.a. agressie naar bezoekers, het niet alleen kunnen zijn, overmatig aandacht vragen of het uitvallen naar andere honden. Een therapie bestaat, net als een recept, ook nooit uit slechts één ingrediënt. Het recept voor een therapie met de hoogste slagingskans bevat vaak veel verschillende behandelmethoden.
Eén van de vele therapiemethoden die mij als professioneel hondengedragstherapeut ter beschikking staan, is bijvoorbeeld het “bekrachtigen van niet vertonen van ongewenst gedrag”. Da’s een hele mond vol voor iets wat ook wel “positieve bekrachtiging” wordt genoemd. Dat betekent dat je het door jou gewenste gedrag van de hond beloont. Dat kan bijvoorbeeld met aandacht en/of een lekker voertje. Indien juist toegepast, leert de hond op deze manier dat gewenst gedrag hem iets fijns oplevert. Als gevolg daarvan zal de hond dit gedrag vaker gaan vertonen.
Een ander ingrediënt wat ik regelmatig in een recept voor gedragstherapie gebruik, is systematische desensitisatie. Hierbij wordt de hond blootgesteld aan de prikkel die het probleemgedrag veroorzaakt, maar in een geleidelijk oplopende intensiteit. Belangrijk is, net als bij alle andere therapiemethoden, dat dit ingrediënt op de juiste manier en in de juiste hoeveelheid wordt toegediend. Indien correct toegepast, leert de hond om rustig te blijven in situaties die voorheen angst of agressie opriepen.
De hierboven genoemde therapiemethoden zijn er slechts 2 uit het hele dikke kookboek van de gedragsdeskundige. Ik gaf eerder al aan dat, om een zo goed mogelijk eindresultaat te verkrijgen, therapiemethoden altijd in combinatie met veel meer “ingrediënten” gebruikt worden. Hoe het uiteindelijke recept er uit komt te zien, is beslist niet alleen afhankelijk van de vorm van ongewenst gedrag. Een goede gedragstherapeut kijkt ook naar de mogelijkheden en eventuele beperkingen van zowel de hond als zijn baasje. Het moge duidelijk zijn dat iedere therapie op maat gemaakt dient te worden om een zo optimaal mogelijk resultaat te kunnen verkrijgen.
Het is belangrijk om te realiseren dat hondengedragstherapie geen quick fix is. Het samenstellen van het juiste recept is lastig en vereist professionele kennis. Daarnaast vergt het tijd, geduld en consistentie van de eigenaar om gedragsveranderingen bij de hond te bewerkstelligen. Maar het eindresultaat kan zowel voor de hond als het baasje een enorme verbetering betekenen.